zakładka informacyjna



tytuł projektu:

Społeczny monitoring gospodarki odpadami komunalnymi i poużytkowymi

koordynator projektu:
Piotr Rymarowicz
tel.(012) 631 57 31
e-mail: biuro@fwie.eco.pl

czas realizacji projektu:
15.02 - 14.12.2007 r.

strona internetowa projektu:
www.odpady.eco.pl/monitoring/
Sponsorzy projektu
Projekt dofinansowano ze środków:

Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

Program Operacyjny Kapitał Ludzki

Fundacji Fundusz Współpracy

Fundacja Fundusz Współpracy

Fundacji im. Stefana Batorego

Fundacja im. Stefana Batorego

:: Aktualnie realizowane projekty ::

Projekty czasowe

| 15.02 - 14.12.2007 r. |

Społeczny monitoring gospodarki odpadami komunalnymi i poużytkowymi

Celem projektu była poprawa sytuacji w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi i poużytkowymi, a w szczególności przestrzegania przepisów dot. zagospodarowania tych odpadów i osiągania wymaganych standardów w tym zakresie (np. poziomów selektywnej zbiórki odpadów), poprzez:

  1. monitoring wdrażania przepisów przez gminy (odpowiadające w Polsce za gospodarowanie odpadami komunalnymi),
  2. monitoring przestrzegania przepisów o odpadach opakowaniowych oraz o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym przez placówki handlowe (w szczególności sklepy wielkopowierzchniowe i internetowe),
  3. dokonanie analizy kosztów gospodarki odpadami, w szczególności ich selektywnej zbiórki, w wybranych gminach,
  4. identyfikacja i promocja "najlepszych praktyk" w zakresie efektywnego wykorzystania środków na zagospodarowanie odpadów,
  5. wypracowanie i promocja stanowiska organizacji pozarządowych w zakresie modelowych i pożądanych rozwiązań w gospodarce ww. odpadami,
  6. promocję efektów projektu, w szczególności "czarnych list" gmin i sklepów.
    W ramach realizacji projektu zrealizowano następujące grupy działań:
  1. Monitoring i wdrażanie przepisów w zakresie gospodarki odpadami przez gminy. (w okresie 15 luty - 14 grudnia 2007r.)
      W ramach monitoringu przestrzegania przepisów sprawdzono:
    1. Czy i w jakim stopniu gminy wywiązały się z obowiązku przygotowania i uchwalenia planów gospodarki odpadami?
    2. Czy i w jakim stopniu gminy wywiązały się z obowiązku uchwalenia regulaminów utrzymania czystości i porządku?
    W tym celu:
    Uzyskano od Ministerstwa Środowiska i upubliczniono (poprzez umieszczenie na stronach internetowych projektu i rozesłanie do mediów) "imienne" "czarne" listy gmin, które nie uchwaliły gminnych planów gospodarki odpadami(PGO) i regulaminów utrzymania czystości i porządku (RUCiP). Listy umieściliśmy na stronie http://odpady.eco.pl/monitoring/.
    Listy zostały zweryfikowane poprzez rozesłanie informacji do wszystkich potencjalnie zainteresowanych gmin. Przed umieszczeniem na liście każda gmina została poinformowana pocztą elektroniczną o tym, że zamierzamy ją na niej umieścić, tak aby z jednej strony zweryfikować posiadane informacje, a z drugiej zmotywować gminę do działania. Okazało się, że dane Ministerstwa Środowiska były w znacznym stopniu nieaktualne. Ostatecznie w dniu 14 grudnia na liście znajdowało się 101 gmin (na ogólną liczbę 2413) bez PGO i 402 gmin bez RUCiP. Dla porównania wg Ministerstwa Środowiska planów nie mają nadal 103 gminy, a regulaminów 714.
    Do wszystkich gmin rozesłano (pocztą elektroniczną) przygotowany przez Ministerstwo Budownictwa wzorcowy regulamin utrzymania czystości i porządku w gminach i poinformowano, że w II połowie projektu zamierzamy umieścić na "czarnej" liście w Internecie gminy, które nie uchwaliły regulaminów. W liście znalazły się także informacje nt. celów projektu i wszystkich działań przewidzianych do realizacji, w tym prowadzonego monitoringu gmin. W stosunku do ponad 50 największych gmin nie posiadających uchwalonych planów, a w II połowie projektu gmin nie posiadających uchwalonych regulaminów, podjęto działania "dociskające" w formie skarg do organów gminy (prezydentów lub burmistrzów miast).
    "Czarne" listy były na bieżąco aktualizowane - gminy były z niej usuwane po przyjęciu odpowiednich uchwał.
  2. Monitoring przestrzegania przepisów o odpadach opakowaniowych oraz o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym przez placówki handlowe (w tym sklepy internetowe). (w okresie 15 luty - 14 grudnia 2007r.)
    W ramach monitoringu przestrzegania przepisów sprawdzono:
    1. Czy sklepy wielkopowierzchniowe wywiązują się z obowiązku selektywnej zbiórki na własny koszt odpadów opakowaniowych po produktach, które znajdują się w ich asortymencie? (art. 15 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych).
    2. Czy sklepy internetowe wywiązują się z obowiązku w zakresie nieodpłatnego przyjęcia zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego w stosunku 1:1? (art. 42 ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym z dnia 29 lipca 2005 r.) i czy dopełniły obowiązku wpisu do rejestru wprowadzających sprzęt? (art. 7 ww. ustawy).
    W tym celu:
    Wspólnie ze Stowarzyszeniem "Zielone Mazowsze" (Warszawa), Towarzystwem dla Natury i Człowieka (Lubin), Ośrodkiem Działań Ekologicznych "Źródła" (Łódź), Federacją Zielonych GAJA (Szczecin), Toruńskim Stowarzyszeniem Ekologiczne "TILIA", Towarzystwem na rzecz Ziemi (Oświęcim) , Stowarzyszeniem Agro-Group (Białystok) i Ekoideą (Wrocław), przeprowadzono kontrolę w ponad 100 wybranych sklepach wielkopowierzchniowych różnych sieci pod kątem przestrzegania obowiązku posiadania ogólnodostępnych urządzeń do selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych.
    Kontrolę sklepów przeprowadzono w województwach małopolskim, mazowieckim, lubelskim, łódzkim, zachodniopomorskim, dolnośląskim, wielkopolskim, kujawsko-pomorskim, podlaskim, pomorskim i śląskim.
    W przypadku stwierdzenia braku wystąpiono do dyrekcji firm o wyjaśnienie zaistniałej sytuacji, a w przypadku braku reakcji i nieusunięcia nieprawidłowości, sklepy umieszczono na internetowej "żółtej" liście i skierowano wnioski do Wojewódzkich Inspekcji Ochrony Środowiska o przeprowadzenie kontroli i w przypadku potwierdzenia nieprawidłowości - nałożenie kary. Przeprowadzono kontrolę ponad 50 wybranych sprzedawców internetowych, w szczególności na giełdach Allegro i E-bay. W przypadku stwierdzenia pobierania opłat za zwracany sprzęt i niezarejestowania w rejestrze sprowadzających na rynek sprzęt elektryczny i elektroniczny wystąpiono do Wojewódzkich Inspekcji Ochrony Środowiska o przeprowadzenie kontroli i w przypadku potwierdzenia nieprawidłowości nałożenie kary.
    Na podstawie przeprowadzonego monitoringu przygotowano, opublikowano w Internecie(pod adresem http://odpady.eco.pl/monitoring/raport2)i powielono raport WDRAŻANIE WYBRANYCH PRZEPISÓW W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI. Równocześnie raport został zaprezentowany na konferencji prasowej w dniu 14 grudnia 2007, rozesłany w formie "papierowej" do mediów oraz zainteresowanych osób i instytucji (instytucje zajmujące się gospodarką odpadami, firmy i związki komunalne, parlamentarzyści z komisji ochrony środowiska, urzędnicy odpowiedzialni za gospodarkę odpadami).
  3. Dokonanie analizy kosztów gospodarki odpadami komunalnymi w wybranych gminach, w szczególności ich selektywnej zbiórki, identyfikacja i promocja "najlepszych praktyk" w zakresie efektywnego wykorzystania środków na zagospodarowanie odpadów, oraz wypracowanie i promocja stanowiska organizacji pozarządowych w zakresie modelowych i pożądanych rozwiązań w gospodarce ww. odpadami (w okresie 15 luty - 14 grudnia 2007r.).

Na podstawie posiadanych informacji, internetowej kwerendy, oraz informacji od współpracujących z nami organizacji zajmujących się gospodarką odpadami przygotowano listę ok. 100 gmin, które zwrócono się o wypełnienie ankiety nt. kosztów zbiórki odpadów (formularz ankiety w załączeniu). Były to zarówno gminy, o których wiemy, że dobrze funkcjonuje w nich gospodarka odpadami, jak i takie w których pojawiały się zjawiska patologiczne, generujące nieuzasadnione koszty. Udało się zgromadzić ok. 50 wypełnionych ankiet. Na podstawie przeprowadzonej ankietyzacji wytypowano 12 gmin (Warszawa, Łódź, Kraków, Poznań, Bydgoszcz, Tarnów, Oświęcim, Kolbuszowa,Pszczyna, Marianowo, Pełczyce, Dobroszyce i Święta Katarzyna), dla których zostały przygotowane "studia przypadków".
Zebrane i poddane analizie informacje opublikowano w Internecie i rozesłano do współpracujących organizacji i zaprzyjaźnionych ekspertów w zakresie gospodarki odpadami i ekonomii środowiska. Zostało zorganizowane i przeprowadzone (w dniach 15-17 października 2007 w Osieczanach k. Krakowa w Hotelu "Pod Dębami") seminarium, na które zaproszono ekspertów w celu przedstawienia koreferatów do przygotowanego raportu, przedstawicieli wybranych gmin (wzorcowych - najlepszych przykładów) w celu wymiany i uzyskania dodatkowych informacji oraz przedstawicieli organizacji ekologicznych w celu wypracowania stanowiska w zakresie modelowych i pożądanych rozwiązań w gospodarce odpadami. W seminarium wzięły udział 63 osoby. Zaproszenie, program seminarium i materiały szkoleniowe umieszczono w załącznikach.
Na podstawie zebranych uwag przygotowano, powielono w ilości 200 egz. i opublikowano w Internecie (pod adresem http://odpady.eco.pl/monitoring/raport1) raport KOSZTY GOSPODAROWANIA ODPADAMI KOMUNALNYMI W GMINACH łącznie z wnioskami i rekomendacjami dla gmin i parlamentu dot. zmian w regulacjach "odpadowych" oraz ze stanowiskiem organizacji pozarządowych. Równocześnie raport został zaprezentowany na konferencji prasowej w dniu 14 grudnia 2007r. (łącznie z raportem z monitoringu), rozesłany do mediów oraz zainteresowanych osób i instytucji (instytucje zajmujące się gospodarką odpadami, firmy i związki komunalne, parlamentarzyści z komisji ochrony środowiska, urzędnicy odpowiedzialni za gospodarkę odpadami).
Więcej informacji o projekcie: www.odpady.eco.pl/monitoring/